Αντιβιοτικά: ενημέρωση και ορθή χρήση.

Η 18η Νοεμβρίου κάθε έτους έχει καθιερωθεί από το 2008 ως Ευρωπαϊκή Ημέρα Ενημέρωσης και Ευαισθητοποίησης για την Ορθολογική Χρήση των Αντιβιοτικών (European Awareness Antibiotic Day - EAAD).

Οι δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Ημέρας στοχεύουν στο να προαχθεί η ευαισθητοποίηση των ιατρών που συνταγογραφούν τααντιβιοτικά αλλά και των πολιτών που είναι οι «καταναλωτές» των αντιβιοτικών.

Τα τελευταία χρόνια σχεδόν σε όλες τις χώρες καταγράφεται μικρότερη ή μεγαλύτερη αύξηση των λοιμώξεων από μικρόβια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά. Η μικροβιακή αντοχή αποτελεί διεθνώς πια σημαντικό πρόβλημα Δημόσιας Υγείας, με την Ελλάδα να συγκαταλέγεται στις χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα αντοχής στην Ευρώπη. Οι λοιμώξεις από μικρόβια ανθεκτικά σε όλες τις διαθέσιμες ομάδες των αντιβιοτικών αποτελεί καθημερινή πραγματικότητα στα ελληνικά νοσοκομεία.

Η ανάπτυξη όμως και εξάπλωση της μικροβιακής αντοχής συνδέεται άμεσα με την υπερβολική χρήση των αντιβιοτικών, τόσο στο νοσοκομειακό χώρο όσο και στην κοινότητα. Η χώρα μας από το 2004, δυστυχώς, έχει τα υψηλότερα ποσοστά εξωνοσοκομειακής κατανάλωσης αντιβιοτικών μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν και μετά το 2010 καταγράφεται μικρή μείωση, που η εξέλιξή της στο άμεσο μέλλον έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.

Για τους παραπάνω λόγους η ενημέρωση της κοινότητας και των πολιτών είναι επιβεβλημένη περισσότερο από ποτέ, ώστε να μην καταφεύγουν στη λήψη αντιβιοτικών με δική τους πρωτοβουλία ή μετά από προτροπή τρίτων ατόμων.

Θα πρέπει να γίνει συνείδηση ότι η χορήγηση αντιβιοτικών προαπαιτεί την ιατρική συμβουλή και συνταγή. Αναγκαία είναι όμως και η ευαισθητοποίηση των ιατρών ώστε να μη συνταγογραφούν αντιβιοτικά και μάλιστα «ισχυρά» όταν δεν τεκμηριώνεται η χορήγησή τους. Είναι ακόμη σημαντικό η επιλογή των αντιβιοτικών να γίνεται για το κατάλληλο χρονικό διάστημα και να καθοδηγείται, όταν είναι εφικτό, από τον εργαστηριακό έλεγχο της ευαισθησίας του μικροβίου στα αντιβιοτικά (αντιβιόγραμμα).

Στην κατεύθυνση της ορθολογικής χρήσης των αντιβιοτικών μπορούν να βοηθήσουν τα ιατρικά πρωτόκολλα, τα οποία καθοδηγούν την ενδεικνυόμενη χορήγηση των αντιβιοτικών. Είναι επίσης χρήσιμο να θυμίζουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις «παλιά»αντιβιοτικά μπορεί να είναι εξίσου ή πιο αποτελεσματικά από «καινούργια», που πρέπει να τα χορηγούμε με περίσκεψη για να τα διαφυλάξουμε από την πρόκληση αντοχής.

Τσακρής Αθανάσιος  
(  Ο κ. Αθανάσιος Τσακρής είναι καθηγητής Μικροβιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών  )

ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΑΠΟ:  ΤΟ ΒΗΜΑ