Τελευταία, οι αποκαλύψεις για τις συνθήκες εργασίας των Κινέζων εργαζομένων που κατασκευάζουν τα ηλεκτρονικά γκάτζετς της Apple, έχουν προκαλέσει έντονες συζητήσεις.
Πρόκειται για σκληρές εργασιακές συνθήκες, με βάρδιες 12-16 ωρών, αμοιβές $1 την ώρα, διαμονή σε ομαδικούς κοιτώνες 12 Χ 12 μ. όπου στοιβάζονται ως και 15 άτομα, κλπ. Και όλα αυτά για το κέρδος.
Οι διάφοροι πλεονέκτες εργοστασιάρχες επιδιώκουν την μεγιστοποίηση του κέρδους τους, μεταφέροντας τις μονάδες τους σε τόπους όπου η εργασιακή καθημερινότητα που ισχύει, θα ήταν παράνομη στην Αμερική.
Εκτός όμως από το κέρδος, υπάρχει και κάτι άλλο. Και το παρουσιάζουν σε άρθρο τους στην εφημερίδα New York Times, οι Charles Duhigg και Keith Bradsher.
Στο άρθρο αυτό περιγράφεται η μεγάλη πρόκληση που αντιμετωπίζουν οι ΗΠΑ, στην προσπάθεια να σταματήσουν την διαδικασία αφαίμαξης, που στέλνει τις θέσεις απασχόλησης στο εξωτερικό, μαζί με την ακραία ανισότητα που έχει προκύψει τα τελευταία χρόνια.
Έτσι, σύμφωνα με το άρθρο, το κέρδος δεν είναι ο μόνος λόγος που η Apple κατασκευάζει πλέον τα iPhones και τα iPads στην Κίνα.
Η κατασκευή ενός iPhone στην Αμερική θα κόστιζε περίπου $65 παραπάνω, από ότι στη Κίνα, όπου κοστίζει γύρω στα $8. Αυτά τα πλεονάζοντα $65 θα μείωναν τα κέρδη της εταιρίας, αλλά δεν τα μηδένιζαν. Ένα iPhone κοστίζει στη λιανική περίπου $600, και το ποσοστό κέρδους του κατασκευαστή είναι περίπου 40%. Έτσι, η Apple κερδίζει κάπου $250 για κάθε συσκευή που πουλάει.
Οι πραγματικοί λόγοι που η Apple κατασκευάζει τις συσκευές της στην Κίνα είναι οι εξής:
-Τα περισσότερα εξαρτήματα των iPhones και iPads, η προμηθευτική δηλαδή αλυσίδα, κατασκευάζονται στην Κίνα, για αυτό και αν τα γκάτζετς αυτά συναρμολογούνταν στην άλλη άκρη του κόσμου, θα ήταν πολύ δύσκολο. Παράλληλα θα μειώνονταν η δυνατότητα ευελιξίας, όπως είναι η εύκολη αλλαγή προμηθευτή, όταν παρίσταται ανάγκη.
-Τα σημερινά κινεζικά εργοστάσια είναι πολύ μεγαλύτερα, και πιο ευέλικτα, από αυτά της Αμερικής. Μπορούν να προσλάβουν, ή και να απολύσουν, δεκάδες χιλιάδες εργάτες, εν μια νυκτί! Κυριολεκτικά. Και επειδή οι περισσότεροι εργάτες ζουν στα εργοστάσια, διατίθενται για εργασία μέσα σε λίγα λεπτά από την στιγμή που θα ειδοποιηθούν. Παράλληλα, τα εργοστάσια αυτά μπορούν να αλλάξουν τις πρακτικές παραγωγής, αλλά και τις ταχύτητες της, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.
-Η Κίνα διαθέτει πολύ περισσότερους καταρτισμένους μηχανολόγους από ότι οι ΗΠΑ. Τέτοιοι είναι οι άνθρωποι που χρειάζονται για να κατασκευασθούν κάποια πολύπλοκα γκάτζετς. Άνθρωποι που έχουν τα προσόντα για να φέρουν σε πέρας την δουλειά, αλλά που δεν χρειάζεται να αμείβονται πλουσιοπάροχα.
-Τέλος, το εργατικό δυναμικό της Κίνας είναι πολύ πιο πεινασμένο, και πολύ πιο λιτοδίαιτο από το αντίστοιχο της Αμερικής.
Σε αυτό το σημείο, το άρθρο των Duhigg and Bradsher αναφέρει την περίπτωση του Eric Saragoza, ενός μηχανικού που το 1995 ξεκίνησε να εργάζεται σε εργοστάσιο της Apple στο Sacramento. Η συγκεκριμένη μονάδα κατασκεύαζε τα Macs, και για μερικά χρόνια ο Saragoza τα πήγαινε καλά, βγάζοντας έως και $50.000 τον χρόνο. Παντρεύτηκε, έκανε παιδιά, και αγόρασε σπίτι με πισίνα.
Μετά από λίγο όμως, η εταιρία άρχισε να στέλνει δουλειές στο εξωτερικό, επειδή το κόστος εργασίας στην Ασία ήταν πολύ πιο χαμηλό. Βέβαια, τα μειωμένα κόστη δεν αφορούσαν μόνο σε χαμηλότερα ημερομίσθια, αλλά επειδή οι βασικοί προμηθευτές θα ήταν πιο κοντά, και επειδή το εκεί εργατικό δυναμικό είχε μεγαλύτερη διάθεση να προσφέρει φτηνή υπερωριακή εργασία.
Από τον Saragoza ζητήθηκε να εργάζεται 12ωρα, αλλά και Σαββατοκύριακα. Αυτός όμως ήθελε να είναι με την οικογένειά του. Και εξαιτίας των προσόντων του δεν μπορούσε να κάνει δουλειά ανειδίκευτου, ενώ τα λίγα χρόνια προϋπηρεσίας που είχε δεν του επέτρεπαν να αναλάβει διευθυντική θέση. Έτσι, το 2002 καταργήθηκε η θέση του. Το εργοστάσιο μετατράπηκε σε κέντρο κλήσεων εξυπηρέτησης πελατών (AppleCare plant), με τους υπαλλήλους που απέμειναν να κερδίζουν $12 την ώρα.
Πρόσφατα, ο απελπισμένος Saragoza βρήκε δουλειά σε μια εταιρία επιδιόρθωσης ηλεκτρονικών. Του ανέθεσαν την εξυπηρέτηση του AppleCare plant, όπου πληρώνονταν $10 την ώρα για να ελέγχει τα επιδιορθωμένα iPads, πριν αυτά επιστραφούν στους πελάτες. Πρόκειται για μια βαρετή δουλειά, με ελάχιστα χρήματα, για αυτό και ο 48χρονος Saragoza αποφάσισε να παραιτηθεί, και τώρα ψάχνει και πάλι για εργασία.
Εν τω μεταξύ, στην πόλη Shenzhen της Κίνας, μια νεαρή διευθύντρια ονόματι Lina Lin συντονίζει την κατασκευή εξαρτημάτων της Apple, για μια από τις εταιρίες που συνεργάζονται με αυτήν. Βγάζει πιο λίγα χρήματα από όσα έβγαζε πριν από δέκα χρόνια ο μηχανολόγος Saragoza. Ζει σε ένα διαμέρισμα με τον σύζυγό της, του κουνιάδους της, και τον γιο της. Όλοι τους βάζουν στην άκρη το ¼ των μηνιαίων εισοδημάτων τους. Και όπως λέει, υπάρχουν αρκετές ευκαιρίες εργασίας στη πόλη της.
Εν κατακλείδι, το χρήμα αποτελεί έναν μόνο λόγο από τους πολλούς, για τους οποίους οι περισσότερες ηλεκτρονικές συσκευές πλέον κατασκευάζονται στην Κίνα.
Αυτό που ξεκίνησε πριν από μερικές δεκαετίες ως μια αναζήτηση περισσότερης αποτελεσματικότητας, κατέληξε στη ολική μεταφορά του συστήματος παραγωγής των ηλεκτρονικών στην Ασία.
Η Apple δεν κατασκευάζει πια iPhones στην Αμερική, επειδή δεν υπάρχει το ανάλογο οικοσύστημα που θα στηρίξει κάτι τέτοιο. Δεν υπάρχει αλυσίδα προμηθειών, ούτε χαμηλόμισθοι εργάτες, αλλά ούτε και μηχανικοί μεσαίου επιπέδου. Για αυτό, άδικα οι Αμερικάνοι περιμένουν μια επιστροφή των εργασιών, των μισθών, και του τρόπου ζωής, που δυστυχώς χάθηκαν οριστικά.
Πρόκειται για ένα σύνθετο πρόβλημα, χωρίς εύκολη λύση. Είναι ένα πρόβλημα όμως, που η Αμερική θα πρέπει να αντιμετωπίσει.
Αλλιώς, η τεράστια μεσαία τάξη που κάποτε τροφοδοτούσε την αμερικανική ευμάρεια θα πάψει να υφίσταται….
Business Insider
Απόδοση: S.A.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου