Την Τρίπολη ο επισκέπτης της Πελοποννήσου συνήθως την προσπερνάει για να κατευθυνθεί είτε στα τουριστικά χωριά της Γορτυνίας είτε για να επισκεφθεί τη Λακωνία και τη Μεσσηνία. Την επιλέγουν, όμως, οι δημόσιοι υπάλληλοι, αλλά και κάποιοι επιχειρηματίες λόγω της εγγύτητάς της με την Αθήνα.
Ωστόσο, η πόλη αυτή, με την κάπως άναρχη δόμηση, έχει υπέροχες φανερές και κρυμμένες γωνιές, στολίδια αρχιτεκτονικού ρυθμού, που στέκονται επιβλητικά δίπλα σε ταπεινά σπίτια με τα χαμηλά μπαλκόνια, για να υπενθυμίζουν στον επισκέπτη ότι εδώ υπήρξε κάποτε μια ακμάζουσα αστική τάξη. Αλλωστε, η Τρίπολη, των μόλις 49.000 κατοίκων, είναι το κέντρο δραστηριοτήτων που έχουν να κάνουν με γαλακτοκομικά προϊόντα, ζυμαρικά, αλλά και το κρασί με τις, εξαιρετικής ποιότητας, ποικιλίες του από τη Μαντινεία και την Τεγέα.
Πεζοδρομήσεις
Καθώς στην πόλη λειτουργούν πανεπιστημιακές σχολές, η παρουσία των φοιτητών είναι έντονη παντού, αλλά θα μπορούσαν, ωστόσο, να γίνουν περισσότερα για να ενωθεί ακόμα πιο πολύ η κοινωνία με το πανεπιστήμιο μέσω διαφόρων πρωτοβουλιών και καινοτόμων δράσεων.
Γι’ αυτό και το κέντρο της πόλης, το οποίο αναβαθμίστηκε από την πεζοδρόμηση κεντρικών εμπορικών δρόμων, σφύζει από ζωή. Μαγαζιά μπορεί να κλείνουν λόγω της οικονομικής κρίσης, εντούτοις καινούργιες επιχειρήσεις δίνουν το «παρών» με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς. Αυτό που χαρακτηρίζει την πόλη, εξάλλου, είναι το μέτρο και η νοικοκυροσύνη, κάτι που το διακρίνει κανείς και στις καθαρές, με δεντροφυτεμένα διαζώματα, εισόδους της.
Την Τρίπολη μπορεί κανείς να την περπατήσει άνετα και να επισκεφθεί τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της, αυτά που συνδέουν το παρόν με το παρελθόν, στο κέντρο της, αλλά και σε περιοχές κοντά σ’ αυτό. Στην πλατεία Αγίου Βασιλείου βρίσκεται ο ομώνυμος Μητροπολιτικός Ναός, ο οποίος οικοδομήθηκε στη θέση όπου κάποτε υπήρχε το τζαμί του Μπεκίρ Πασά. Τα εμπορικά καταστήματα, τα ξενοδοχεία πάνω στην πλατεία αλλά και στους γύρω δρόμους, το Μεγάλο Καφενείο δίνουν ιδιαίτερη ζωντάνια στο τμήμα αυτό, το οποίο είναι κεντρικός κόμβος.
Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, το οποίο στεγάζεται σε διώροφο νεοκλασικό κτίριο, έργο του Ερνέστου Τσίλλερ, με χαρακτηριστικό τις πενήντα επιτύμβιες στήλες και επιγραφές στην είσοδό του. Οι ενότητες των συλλογών συγκροτούνται από αντικείμενα της νεολιθικής και πρωτοελλαδικής περιόδου, αλλά και από εκείνα της Υστερης Μυκηναϊκής Περιόδου, όπως και από αρχαϊκά και ρωμαϊκά γλυπτά και ανάγλυφα.
Το Πολεμικό Μουσείο, το οποίο περιλαμβάνει εκθέματα από τον αγώνα του 1821 αλλά και των χρόνων που ακολουθούν μέχρι και το 1944, στεγάζεται στο ισόγειο της οικίας Μαλλιαρόπουλου, ενός επιβλητικού κτίσματος, στην πλατεία Αγίου Βασιλείου, με μεγάλα παράθυρα τα οποία κοσμούνται από αετώματα και την ιδιαίτερη λευκή πέτρα, η οποία κυριαρχεί στην εν λόγω πλατεία, όπως και στον ναό.
Το θέατρο
Αλλωστε, ο ευεργέτης της πόλης, ο Ιωάννης Μαλλιαρόπουλος (1847-1919), γιατρός και πολιτικός από τα Λαγκάδια, χάρισε το εξαιρετικής αρχιτεκτονικής θέατρο στην πόλη, όπου έζησε μετά τις σπουδές του στη Γερμανία. Οι υπεύθυνοι αρχιτέκτονες, ο Αναστάσιος Μεταξάς και ο Γάλλος Ζολί, αποπεράτωσαν το έργο τους το 1910 και τότε δόθηκε η πρώτη παράσταση από τον θίασο της Ροζαλίας Βονασέρα, με το έργο Μικρή Σοκολατιέρα του Γκαβό. Το κτίριο, που δεσπόζει στην πλατεία Πετρινού, επισκευάστηκε τα τελευταία χρόνια και εκεί δίδονται οι παραστάσεις της Θεατρικής Ομάδας, η οποία δραστηριοποιείται επιτυχώς από το 1984.
Μια άλλη πλατεία, η πλατεία Ανεξαρτησίας, φιλοξενεί κοντά της, επί της οδού Ερυθρού Σταυρού, την οικία Καρυωτάκη, εκεί όπου γεννήθηκε ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης το 1896. Το κτίριο, που ανακαινίστηκε το 1998, συνδυάζει στοιχεία νεοκλασικού ρυθμού με ορισμένα που παραπέμπουν στη λαϊκή παράδοση της περιοχής. Εδώ στεγάζεται, σήμερα, η Πρυτανεία του Πελοποννησιακού Πανεπιστημίου. Κρίμα που η προτομή του Καρυωτάκη, έργο του Μιχαήλ Τόμπρου, δεν κοσμεί πια την πλατεία Ανεξαρτησίας.
Αφού αφήσει κανείς την πλατεία Αγίου Βασιλείου, μπαίνει στον πεζόδρομο της Εθνικής Αντιστάσεως –παλιά ονομαζόταν Ανακτόρων–, περνάει μπροστά από το νεοκλασικό κτίριο του Δημαρχείου, το πιο παλιό ξενοδοχείο της πόλης, το Ανακτορικόν, και φτάνει σε μια άλλη μεγάλη πλατεία, την πλατεία Αρεως, στην οποία δεσπόζει το Δικαστικό Μέγαρο, το οποίο λειτουργεί από το 1934. Οι κίονες, το αέτωμα, καθώς και τα κόκκινα παντζούρια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του κτιρίου, το οποίο γειτνιάζει με τα πάρκα της πόλης, ενώ η πρόσοψη κοσμείται από τα αγάλματα των δικαστών Γεωργίου Τερτσέτη και Αναστασίου Πολυζωίδη. Πολύ κοντά στο Δικαστικό Μέγαρο βρίσκεται το Αποστολοπούλειο Πνευματικό Κέντρο, το οποίο χτίστηκε το 1988, με δωρεά του ομογενούς Δημητρίου Αποστολόπουλου. Στα μέσα του 19ου αιώνα, στη διασταύρωση των οδών Ανακτόρων και της σημερινής οδού Οικονομίδου, σχεδιαζόταν να κτιστούν ανάκτορα, κάτι όμως που δεν έγινε ποτέ. Τα σχέδια αυτού του οικοδομήματος βρίσκονται σε αρχείο το οποίο φυλάσσεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.
Αξίζει να περπατήσει κανείς, όμως, και στον εμπορικό δρόμο της οδού Ουάσιγκτων - Καλαμών μέχρι και το 1ο Γυμνάσιο και Λύκειο της πόλης, δρόμος ο οποίος ξεκινάει από την πλατεία Αγίου Βασιλείου και διαθέτει μαγαζιά που παραπέμπουν σε άλλη εποχή. Από τα παλιά σιδεράδικα της οδού, ωστόσο, έχουν απομείνει ελάχιστα. Είναι μικροσκοπικά εργαστήρια, με παλιές επιγραφές, και σ’ αυτά οι ιδιοκτήτες τους κατασκευάζουν σκεύη και εργαλεία για τους αγρούς και τα αγροτικά σπίτια. Και κάπου εκεί κοντά, στη σκιά της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου, βρίσκεται το παλιό ζαχαροπλαστείο της οικογένειας Παπαντωνοπούλου, το οποίο διαχειρίζεται η κ. Ευγενία, λάτρις όχι μόνο των γλυκών, αλλά και της ποίησης, η οποία με ταπεινότητα συστήνει το εξάτομο έργο του συζύγου της, Μίμη Παπαντωνόπουλου, έργο αφιερωμένο στην Τρίπολη του χθες και του σήμερα.
Εγκαταλελειμμένη βίλα
Μόλις αφήσει κανείς τα εμπορικά στην οδό Καλαμών, θα συναντήσει μικρές μονοκατοικίες με κήπους, αλλά θα εντυπωσιαστεί από τη βίλα Τουρκοβασίλη, η οποία, δυστυχώς, σήμερα είναι εγκαταλελειμμένη. Η παρηκμασμένη αρχοντιά της μόνο θλίψη προκαλεί στον περαστικό. Θα μπορούσε να μετατραπεί η βίλα αυτή σε ένα ακόμα στολίδι της πόλης, για να δίδονται συναυλίες ή για να φιλοξενούνται στις αίθουσές της εκθέσεις ζωγραφικής και όχι μόνο.
Οι αργοί ρυθμοί, οι μικρές αποστάσεις, που καλύπτονται και με ποδήλατο, οι ζεστές ανθρώπινες σχέσεις, η ευγένεια των κατοίκων της, καθώς και η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική των κτιρίων της, όσα δεν πνίγονται από τις άχαρες πολυκατοικίες, οι πλατείες, οι βιβλιοθήκες, οι χορωδίες, ο Φιλοτεχνικός Ομιλος, η Φιλαρμονική, ο Περιστεριώνας, ο παλιός σιδηροδρομικός σταθμός, τα προϊόντα της, μπορούν να λειτουργήσουν ως πόλος έλξης για τον επισκέπτη της Πελοποννήσου, αλλά και να προσφέρουν ποιότητα ζωής στον δημόσιο ή ιδιωτικό υπάλληλο που επιλέγει την Τρίπολη για τις δραστηριότητές του.
Πεζοδρομήσεις
Καθώς στην πόλη λειτουργούν πανεπιστημιακές σχολές, η παρουσία των φοιτητών είναι έντονη παντού, αλλά θα μπορούσαν, ωστόσο, να γίνουν περισσότερα για να ενωθεί ακόμα πιο πολύ η κοινωνία με το πανεπιστήμιο μέσω διαφόρων πρωτοβουλιών και καινοτόμων δράσεων.
Γι’ αυτό και το κέντρο της πόλης, το οποίο αναβαθμίστηκε από την πεζοδρόμηση κεντρικών εμπορικών δρόμων, σφύζει από ζωή. Μαγαζιά μπορεί να κλείνουν λόγω της οικονομικής κρίσης, εντούτοις καινούργιες επιχειρήσεις δίνουν το «παρών» με αργούς αλλά σταθερούς ρυθμούς. Αυτό που χαρακτηρίζει την πόλη, εξάλλου, είναι το μέτρο και η νοικοκυροσύνη, κάτι που το διακρίνει κανείς και στις καθαρές, με δεντροφυτεμένα διαζώματα, εισόδους της.
Την Τρίπολη μπορεί κανείς να την περπατήσει άνετα και να επισκεφθεί τα πιο ενδιαφέροντα σημεία της, αυτά που συνδέουν το παρόν με το παρελθόν, στο κέντρο της, αλλά και σε περιοχές κοντά σ’ αυτό. Στην πλατεία Αγίου Βασιλείου βρίσκεται ο ομώνυμος Μητροπολιτικός Ναός, ο οποίος οικοδομήθηκε στη θέση όπου κάποτε υπήρχε το τζαμί του Μπεκίρ Πασά. Τα εμπορικά καταστήματα, τα ξενοδοχεία πάνω στην πλατεία αλλά και στους γύρω δρόμους, το Μεγάλο Καφενείο δίνουν ιδιαίτερη ζωντάνια στο τμήμα αυτό, το οποίο είναι κεντρικός κόμβος.
Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται το Αρχαιολογικό Μουσείο της πόλης, το οποίο στεγάζεται σε διώροφο νεοκλασικό κτίριο, έργο του Ερνέστου Τσίλλερ, με χαρακτηριστικό τις πενήντα επιτύμβιες στήλες και επιγραφές στην είσοδό του. Οι ενότητες των συλλογών συγκροτούνται από αντικείμενα της νεολιθικής και πρωτοελλαδικής περιόδου, αλλά και από εκείνα της Υστερης Μυκηναϊκής Περιόδου, όπως και από αρχαϊκά και ρωμαϊκά γλυπτά και ανάγλυφα.
Το Πολεμικό Μουσείο, το οποίο περιλαμβάνει εκθέματα από τον αγώνα του 1821 αλλά και των χρόνων που ακολουθούν μέχρι και το 1944, στεγάζεται στο ισόγειο της οικίας Μαλλιαρόπουλου, ενός επιβλητικού κτίσματος, στην πλατεία Αγίου Βασιλείου, με μεγάλα παράθυρα τα οποία κοσμούνται από αετώματα και την ιδιαίτερη λευκή πέτρα, η οποία κυριαρχεί στην εν λόγω πλατεία, όπως και στον ναό.
Το θέατρο
Αλλωστε, ο ευεργέτης της πόλης, ο Ιωάννης Μαλλιαρόπουλος (1847-1919), γιατρός και πολιτικός από τα Λαγκάδια, χάρισε το εξαιρετικής αρχιτεκτονικής θέατρο στην πόλη, όπου έζησε μετά τις σπουδές του στη Γερμανία. Οι υπεύθυνοι αρχιτέκτονες, ο Αναστάσιος Μεταξάς και ο Γάλλος Ζολί, αποπεράτωσαν το έργο τους το 1910 και τότε δόθηκε η πρώτη παράσταση από τον θίασο της Ροζαλίας Βονασέρα, με το έργο Μικρή Σοκολατιέρα του Γκαβό. Το κτίριο, που δεσπόζει στην πλατεία Πετρινού, επισκευάστηκε τα τελευταία χρόνια και εκεί δίδονται οι παραστάσεις της Θεατρικής Ομάδας, η οποία δραστηριοποιείται επιτυχώς από το 1984.
Μια άλλη πλατεία, η πλατεία Ανεξαρτησίας, φιλοξενεί κοντά της, επί της οδού Ερυθρού Σταυρού, την οικία Καρυωτάκη, εκεί όπου γεννήθηκε ο ποιητής Κώστας Καρυωτάκης το 1896. Το κτίριο, που ανακαινίστηκε το 1998, συνδυάζει στοιχεία νεοκλασικού ρυθμού με ορισμένα που παραπέμπουν στη λαϊκή παράδοση της περιοχής. Εδώ στεγάζεται, σήμερα, η Πρυτανεία του Πελοποννησιακού Πανεπιστημίου. Κρίμα που η προτομή του Καρυωτάκη, έργο του Μιχαήλ Τόμπρου, δεν κοσμεί πια την πλατεία Ανεξαρτησίας.
Αφού αφήσει κανείς την πλατεία Αγίου Βασιλείου, μπαίνει στον πεζόδρομο της Εθνικής Αντιστάσεως –παλιά ονομαζόταν Ανακτόρων–, περνάει μπροστά από το νεοκλασικό κτίριο του Δημαρχείου, το πιο παλιό ξενοδοχείο της πόλης, το Ανακτορικόν, και φτάνει σε μια άλλη μεγάλη πλατεία, την πλατεία Αρεως, στην οποία δεσπόζει το Δικαστικό Μέγαρο, το οποίο λειτουργεί από το 1934. Οι κίονες, το αέτωμα, καθώς και τα κόκκινα παντζούρια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του κτιρίου, το οποίο γειτνιάζει με τα πάρκα της πόλης, ενώ η πρόσοψη κοσμείται από τα αγάλματα των δικαστών Γεωργίου Τερτσέτη και Αναστασίου Πολυζωίδη. Πολύ κοντά στο Δικαστικό Μέγαρο βρίσκεται το Αποστολοπούλειο Πνευματικό Κέντρο, το οποίο χτίστηκε το 1988, με δωρεά του ομογενούς Δημητρίου Αποστολόπουλου. Στα μέσα του 19ου αιώνα, στη διασταύρωση των οδών Ανακτόρων και της σημερινής οδού Οικονομίδου, σχεδιαζόταν να κτιστούν ανάκτορα, κάτι όμως που δεν έγινε ποτέ. Τα σχέδια αυτού του οικοδομήματος βρίσκονται σε αρχείο το οποίο φυλάσσεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο.
Αξίζει να περπατήσει κανείς, όμως, και στον εμπορικό δρόμο της οδού Ουάσιγκτων - Καλαμών μέχρι και το 1ο Γυμνάσιο και Λύκειο της πόλης, δρόμος ο οποίος ξεκινάει από την πλατεία Αγίου Βασιλείου και διαθέτει μαγαζιά που παραπέμπουν σε άλλη εποχή. Από τα παλιά σιδεράδικα της οδού, ωστόσο, έχουν απομείνει ελάχιστα. Είναι μικροσκοπικά εργαστήρια, με παλιές επιγραφές, και σ’ αυτά οι ιδιοκτήτες τους κατασκευάζουν σκεύη και εργαλεία για τους αγρούς και τα αγροτικά σπίτια. Και κάπου εκεί κοντά, στη σκιά της εκκλησίας του Αγίου Δημητρίου, βρίσκεται το παλιό ζαχαροπλαστείο της οικογένειας Παπαντωνοπούλου, το οποίο διαχειρίζεται η κ. Ευγενία, λάτρις όχι μόνο των γλυκών, αλλά και της ποίησης, η οποία με ταπεινότητα συστήνει το εξάτομο έργο του συζύγου της, Μίμη Παπαντωνόπουλου, έργο αφιερωμένο στην Τρίπολη του χθες και του σήμερα.
Εγκαταλελειμμένη βίλα
Μόλις αφήσει κανείς τα εμπορικά στην οδό Καλαμών, θα συναντήσει μικρές μονοκατοικίες με κήπους, αλλά θα εντυπωσιαστεί από τη βίλα Τουρκοβασίλη, η οποία, δυστυχώς, σήμερα είναι εγκαταλελειμμένη. Η παρηκμασμένη αρχοντιά της μόνο θλίψη προκαλεί στον περαστικό. Θα μπορούσε να μετατραπεί η βίλα αυτή σε ένα ακόμα στολίδι της πόλης, για να δίδονται συναυλίες ή για να φιλοξενούνται στις αίθουσές της εκθέσεις ζωγραφικής και όχι μόνο.
Οι αργοί ρυθμοί, οι μικρές αποστάσεις, που καλύπτονται και με ποδήλατο, οι ζεστές ανθρώπινες σχέσεις, η ευγένεια των κατοίκων της, καθώς και η ιδιαίτερη αρχιτεκτονική των κτιρίων της, όσα δεν πνίγονται από τις άχαρες πολυκατοικίες, οι πλατείες, οι βιβλιοθήκες, οι χορωδίες, ο Φιλοτεχνικός Ομιλος, η Φιλαρμονική, ο Περιστεριώνας, ο παλιός σιδηροδρομικός σταθμός, τα προϊόντα της, μπορούν να λειτουργήσουν ως πόλος έλξης για τον επισκέπτη της Πελοποννήσου, αλλά και να προσφέρουν ποιότητα ζωής στον δημόσιο ή ιδιωτικό υπάλληλο που επιλέγει την Τρίπολη για τις δραστηριότητές του.
ΧΡΥΣΑ ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ
Έντυπη Έκδοση
ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΝΑΔΗΜΟΣΙΕΥΕΤΑΙ ΑΠΟ: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου